به موجب ماده ۱۷ قانون تجارت جمهوری اسلامی ایران " شرکت تعاونی شرکتی است که تمام یا حداقل ۵۱% سرمایه آن به وسیله اعضا در اختیار شرکت تعاونی قرار گیرد و وزارتخانه ها، سازمان ها، شرکت های دولتی و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت، بانک ها، شهر داری ها، شوراهای اسلامی کشوری، بنیاد مستضعفان و سایر نهاد های عمومی می توانند جهت اجرای بند ۲ اصل ۴۳ از راه وام بدون بهره یا هر راه مشروع دیگر از قبیل مشارکت، مضاربه، مزارعه، مساقات، اجاره، اجاره به شرط تملیک، بیع شرط، فروش اقساطی و صلح، اقدام به کمک در تامین یا افزایش سرمایه شرکت های تعاونی نمایند بدون آن عضو باشند.
تبصره : در مواردی که دستگاه های دولتی در تاسیس تعاونی شریک می شوند ظرف مدتی که با موافقت طرفین در ضمن عقد شرکت تعیید خواهد شد. سهم سرمایه گذاری دولت به تدریج بازپرداخت و صددرصدسرمایه به تعاونی تعلق خواهد گرفت. مطابق ماده ۲۶ همان قانون تعاونی های تولیدی شامل تعاونی هایی که در امور مربوط به کشاورزی، دامداری، دام پروری، پرورش و صید ماهی، شیلات، صنعت، معدن، عمران شهری و روستایی و نظایر اینها فعالیت می نمایند. و به موجب ماده ۲۷ : تعاونی های توزیع عبارتند از تعاونی هایی که نیاز مشاغل تولیدی و یا مصرف کنندگان عضو خود را در چهار چوب مصالح عمومی و به منظور کاهش هزینه ها و قیمتها تامین می نمایند.
" تبصره ماده ۲۸: " تعاونی های موضوع این قانون با رعایت قوانین و مقررات می توانند به امر صادرات و واردات در موضوع خود بپردازند."
مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت های تعاونی: ( هر کدام در ۴ نسخه )
۱. صورت جلسه تشکیل مجمع موسس و اولین مجمع عمومی عادی و اسامی اعضا و هیات مدیره منتخب و بازرسان و مدیر عامل شرکت
۲. اساسنامه مصوب مجمع عمومی
۳. درخواست کتبی ثبت
۴. طرح پیشنهادی و ارائه مجوز وزارت تعاون
۵. رسید پرداخت مقدار لازم التادیه سرمایه
۶. مدارک دعوت تشکیل اولین جلسه مجمع عمومی عادی( موضوع بند ۲ ماده ۳۲ )
۷. موافقت نامه تشکیل شرکت یا اتحادیه ( تبصره ماده ۵۱ )
۸. مجوز ثبت شرکت یا اتحادیه ( بند ۲۸ ماده ۶۶ و بند ۴ ماده ۵۱)
- اولین هیات مدیره منتخب شرکت تعاونی ، مکلف است پس از اعلام قبولی با انجام تشریفات مقرر نسبت به ثبت تعاونی اقدام نماید.
- لازم به تذکر است که به موجب مقررات وزارت تعاون سرمایه تامین یا تعهد شده از طرف اعضا در مرحله تاسیس شرکت نباید کمتر از ۵۱ درصد کل سرمایه شرکت باشد و هر تعاونی وقتی ثبت و تشکیل می گردد که حداقل یک سوم سرمایه آن تادیه و در صورتی که به صورت نقدی و جنسی باشد تقدیم و تسلیم شده باشد. اعضای تعاونی نیز مکلفند مبلغ پرداخت نشده سهم خود را ظرف مدت مقرر در اساسنامه تادیه نمایند.
